صنعا- 01- فيبروري (اي پي پي) ڳاڙهي سمنڊ مان گذرندڙ سامونڊي جه??زن تي حوثين جي حملي ۽ حوثين جي ٺڪاڻن تي آمريڪي فضائي حملن سبب خطي ۾ ڇڪتاڻ ۾ اضافو ٿي ويو آهي جنهن سان ان اهم واپاري لنگهه کي استعمال ڪندڙ وڏيون ڪنٽينر ڪمپنيون پنهنجي سامونڊي جه??زن جو رستو تبديل ڪرڻ تي مجبور ٿي رهيون آهن جنهن سان انهن جي خرچن ۾ اضافو ٿيڻ سان گڏوگڏ يورپي ۽ آفريقي سپلائي چينز تي دٻاءُ وڌي رهيو آهي. شنهوا جي رپورٽ موجب ڳاڙهي سمنڊ ۾ جاگرافيائي سياسي ڇڪتاڻ ۾ تقريبن ٽن مهينن کان اضافو ٿي رهيو آهي. تجزيه ڪارن خبردار ڪيو آهي ته هي صورتحال ڳاڙهي سمنڊ کي انتقام ۽ جوابي انتقام لاءِ ميدان ??نگ بڻائي سگهي ٿي جنهن سان نه رڳو خطي ۾ غير متوقع واقعا پيش اچي سگهن ٿا پر تڪرار وسيع تر علائقي ۾ پکڙجي سگهي ٿو. يمن جي حوثي باغين طرفان اربع ڏينهن ڳاڙهي سمنڊ ۾ هڪ آمريڪي سامونڊي جه??ز تي ڪيترائي ميزائل فائر ڪيا ويا.ان قدم عالمي جه??ز راني کي متاثر ڪيو آهي ۽ خطي ۾ وسيع تر تڪرارن جو خدشو وڌي ويو آهي. حوثين چي?? ته هنن آمريڪي جنگي جه??ز يو ايس ايس گريولي کي غزه ۾ فلسطينين جي حمايت ۽ يمن خلاف آمريڪي قيادت ۾ جارحيت جي جواب ۾ نشانو بڻايو. هنن ڳاڙهي سمنڊ ۽ عربي سمنڊ ۾ سمورن آمريڪي ۽ برطانوي جنگي جه??زن کي جائز هدف قرار ڏنو ۽ غزه جو گهيراءُ ختم ٿيڻ تائين اسرائيلي جه??زن کي ڳاڙهي سمنڊ مان گذرڻ کان روڪڻ جي عزم جو اظهار ڪيو. حوثي آڪٽوبر جي آخر کان ڳاڙهي سمنڊ مان گذرندڙ سامونڊي جه??زن تي 30 کان وڌيڪ حملا ڪري چڪا آهن. يمني تجزيه ڪار ياسين تميمي چي?? ته حوثين وٽ بحران کي ڊيگهه ڏيڻ لاءِ هاڻي ڪافي طاقت موجود آهي ڇاڪاڻ ته آمريڪي فضائي حملن انهن جي صلاحيتن کي وڏي پئماني تي متاثر ناهي ڪيو.گڏيل قومن جي واپار ۽ ترقي جي انگن اکرن موجب ٻن مهينن کان نهر سويز ذريعي روزاني جي آمدرفت ۾ 39 سيڪڙو ۽ هتان کان گذرندڙ ڪارگو جي وزن ۾ 45 سيڪڙو گهٽتائي آئي آهي، اهڙي طرح ڳاڙهي سمنڊ ۾ ڇڪتاڻ سان چين کان يورپ تائين پهچ جي لاڳت وڌي وئي آهي جنهن سان عالمي واپار متاثر ٿيو آهي. بلومبرڪ جي هڪ رپورٽ موجب وڏي بيمه ڪمپنين جي باري ۾ چيو ويندو آهي ته هو ڳاڙهي سمنڊ کي پار ڪندي وقت آمريڪي ۽ برطانوي سامونڊي جه??زن کي انشورنس ڪوريج کان ڪڍي ڇڏيندا آهن، وڌيڪ انڊر رائٽرز جه??زن کي سندن ملڪن کان پري رهڻ لاءِ چئي رهيا آهن، جنهن جي نتيجي ۾ لاجسٽڪس ۽ لاڳت جا چئلينج پيدا ٿي رهيا آهن، ڪلارڪسن سيڪويرٽيز هڪ تازي رپورٽ ۾ چيو آهي ته ايشيا ۾ مو??لن کان پهرين سامان گهرائيندڙن لاءِ ڪمپنين طرفان جلد بازي سامونڊي سپلائي چين جي موجوده مسئلن کي وڌيڪ وڌائي سگهي ٿي، ان پس منظر ۾ ايران ۽ آمريڪا جا هڪٻئي کي ڌمڪي آميز بيان ڳاڙهي سمنڊ کي ميدان ??نگ ۾ تبديل ڪري سگهن ٿا، ڳاڙهي سمنڊ جي بحران کان متاثر ٿيندڙ سمورن آفريقن چي?? ته هو علائقائي ??نگ کان بچڻ چاهين ٿا پر ان سان گڏوگڏ هو خطرن کي منهن ڏيڻ جي ذميواري هڪ ٻئي تي وجهڻ چاهين ٿا، ان پس منظر ۾ رابطن جي کوٽ ۽ سفارتڪاري ۾ شامل ٿيڻ جي خواهش غلط اندازن ۽ غير ارادي نتيجن جي امڪانن جي باري ۾ خدشن کي جنم ڏئي رهي آهي.
ڳاڙهي سمنڊ ۾ ڇڪتاڻ ۾ اضافو عالمي جهاز راني لاءِ مشڪلاتون پيدا ڪري رهيو آهي: رپورٽ
مضمون کا ماخذ : جادوئی اسپن